De Hoge Raad heeft eind december besloten dat het verbod van gemeenten op het dragen van hesjes met logo’s van verboden motorclubs moet worden gestopt. Het gemeentelijke verbod, ook wel het ‘colorverbod’ genoemd, loopt niet in lijn met de vrijheid van meningsuiting, vindt het rechtscollege.
Het colorverbod gold onder andere in Haarlem, Hoorn en Heerhugowaard. In september 2020 werd in Haarlem een man aangehouden die een hesje van Hells Angels droeg. Dit hesje werd vervolgens in beslag genomen. De man ging hiertegen in beroep en zijn zaak heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat het colorverbod niet meer mag. Willem Jebbink, advocaat van de man, begrijpt het oordeel van de Hoge Raad. “Veel gemeenten hebben kennelijk geen kaas gegeten van het staatsrecht.”
“Eigenlijk had het verbod via de APV nooit gemogen”, zegt Joep Koornstra, universitair docent staats- en bestuursrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen tegen de NOS. Koornstra doet onderzoek naar het verbieden van organisaties. “De wijze waarop je je kleedt, valt onder de vrijheid van meningsuiting”, zegt hij.
Niet alle motorclublogo’s kunnen
Het verbieden van het ‘colorverbod’ betekent niet dat iedereen weer met motorclubkleding kan rondlopen. Er is namelijk nog een manier waarop het dragen van motorclubkleding verboden wordt, via artikel 140 van het Wetboek van Strafrecht. Hierin staat dat organisaties, zoals motorclubs, die verboden zijn, niet voortgezet mogen worden. In Nederland zijn er twee motorclubs die daaronder vallen: Satudarah en Bandidos. Het dragen van kleding met logo’s van deze clubs mag dus niet.
Motorclubs zoals Hells Angels en No Surrender zijn tot nu toe wel verboden, maar nog niet onherroepelijk. De Hoge Raad moet zich nog over die zaken buigen. Zolang de rechter hier nog geen uitspraken over heeft gedaan, is het dragen van kleding met logo’s van deze clubs dus wel toegestaan.
MC Hardliners
In verschillende gemeenten is ook het dragen van kleding met logo’s van motorclub MC Hardliners verboden. Die club ontstond vanuit de Hells Angels. Het dragen van dat logo werd verboden omdat het sterke gelijkenissen had met het logo van de Hells Angels.
Verboden versus onherroepelijk verboden motorclubs
Het verbod geldt, verwarrend genoeg, wel voor verboden motorclubs, maar niet voor onherroepelijk verboden motorclubs. Onherroepelijk verboden motorclubs zijn clubs als Satudarah en Bandidos, die door de Hoge Raad zijn verboden. Dat besluit kan dus niet meer teruggedraaid worden.
Clubs als de Hells Angels zijn wel verboden, maar de Hoge Raad moet zich nog over die zaken buigen. Logo’s van deze clubs kunnen dus straks weer in het straatbeeld verschijnen.