Gezien; 4 november in Phil, Haarlem. Uitgevoerd door Kennemer Jeugd Orkest.Solist David Kooi, piano, Haarlems Koor Lokaal. Onder leiding van Matthijs Broers
Om zeven uur opende Phil haar deuren afgelopen zaterdag voor een groot publiek. Het is de avond van de Grande Finale: het Afscheidsconcert van Matthijs Broers. Achtendertig jaar was hij de dirigent van het Kennemer Jeugd Orkest (KJO) in Haarlem. Onze verslaggever Mireille Doveren was erbij.
Het huidige orkest ontstond na het samenvoegen van het Haarlems Jeugd Orkest en het Bloemendaals Jeugd Orkest. Voor dit laatste ensemble stond Broers ook als dirigent, toen hij werkzaam was als fluitdocent aan de Bloemendaalse Muziekschool. Bij binnenkomst ligt een receptieboek om te tekenen door de bezoekers. Dit zal later aangeboden worden aan de afscheidnemende dirigent.
Het concert
Na een welkomstwoord van voorzitter Anneke Marsman opent het KJO met de ouverture ‘Egmont” van Ludwig van Beethoven. Wel iets aan de zachte kant en nog wat schuchter. Ik heb het ze wel eens overtuigender horen spelen bij voorgaande concerten.
Als solist David Kooi daarna het pianoconcert no. 3 uitvoert komt de muzikaliteit van de jonge pianist (14 jaar) en het Kennemer Jeugd Orkest echt vol tot bloei. Het samenspel van de pianist en het orkest is prachtig. Na het eerste deel krijgt de pianist al een groot applaus. Er volgen echter nóg twee delen. Het derde deel is een mooie afsluiting van dit pianoconcert. Met een daverend applaus en bravogeroep gaat het hele publiek staan om zijn enthousiasme te uiten. Daarna is het pauze.
Haarlems Koor Lokaal
Na de pauze treedt het Haarlems Koor Lokaal op, begeleidt door het KJO. Broers is sinds een aantal maanden ook dirigent van dit koor. Van Felix Mendelssohn Bartholdy klinkt de psalm 42, opus 42 “ Wie der Hirsch schreit”, aanvankelijk zeer zacht maar uiteindelijk mooi in samenspel met het orkest. Daarna volgt een overtuigend ‘Dirait-on” van Morten Lauridsen uit Les chansons des Roses (tekst: Rainer Maria Rilke)
“Ik ga jullie missen”
Matthijs Broers, afscheidnemend dirigent Kennemer Jeugd Orkest
Verrassing
Vervolgens komen twee vriendinnen van Broers de zaal in lopen en roepen: “Matthijs!” Als verrassing voor zijn afscheid zingt Donij van Doorn onder begeleiding van Mirsa Adami aan de piano een lied. Dit hebben ze in het verleden vaak uitgevoerd samen met de afscheidnemende dirigent. Een partituur wordt aan Broers gegeven. Daarna dirigeert hij het lied “Il bacio. met ‘zijn’ KJO en sopraan Donij van Doorn. Prachtig!
Dankwoorden
Burgemeester Jos Wienen spreekt Matthijs toe en uit zijn dankbaarheid voor de grote muzikale bijdrage die Broers in de afgelopen 38 jaar heeft geleverd aan Haarlem. Denk daarbij aan het Herdenkingsconcert op 4 mei op het hoofdpodium van Bevrijdingspop, het Spaarnestadconcert, aanvankelijk aan Het Spaarne, de laatste jaren aan de Bakenessergracht. Ook noemde hij Broers van groot belang voor de muzikale ontwikkeling van vele jongeren die hebben gespeeld in het Kennemer Jeugd Orkest.
Edwin van Balken, directeur van PHiL en Stadsschouwburg Haarlem spreekt Broers persoonlijk toe en bedankt hem voor de fijne samenwerking en de vele concerten die hij met het orkest in de Philharmonie heeft gegeven. Hij zegt dat hij ook van zijn medewerkers moest zeggen dat zij zich er altijd op verheugen als Broers komt optreden met het Kennemer Jeugd Orkest omdat hij niet alleen een bijzonder goede musicus is maar gewoon ook een heel aardig mens. Als cadeau krijgt Broers voor 2024 toegang tot alle concerten in de Philharmonie.
Een concert eindigt niet met woorden maar met muziek. Op het programma staat Pirates of the Caribbean van Klaus Badelt uit de film The Curse of the Black Pearl. Matthijs Broers neemt zelf het woord om te vertellen dat na vele jaren dit stuk als uitmijter te hebben uitgevoerd op concerten, een delegatie van het orkest naar hem toe kwam om heel voorzichtig te zeggen dat ze er nu wel helemaal klaar mee waren en alstublieft nooit meer Pirates wilden uitvoeren. Daarmee verdween het een tijdje uit het repertoire.
Op een van de eerste repetities na de zomervakantie kwam er weer een andere delegatie, nieuwe orkestleden naar hem toe om te zeggen dat ze juist lid waren geworden van het KJO om Pirates te kunnen spelen. Dus nu is het weer opgenomen in het repertoire. Met de woorden dat piraten niet te vertrouwen zijn verdwijnt de dirigent achter het podium. Het orkest stemt opnieuw af. Er komt iemand oplopen en gaat achter de bok staan. Is het Matthijs Broers? Het is een piraat met lange lokken, een piratenjas en hoed…In het laatste deel loopt de dirigent naar de zijkant van het podium. Hij geeft de baton door aan de nieuwe dirigent Samuel Tamarit Otero. Een mooi gebaar.
Na een minutenlang applaus eindigt dit Afscheidsconcert van Matthijs Broers, een grandioze Grande Finale.
Op de borrel na afloop spreek ik de dirigent en zegt hij: “Het gaat niet om de dirigent maar om het orkest”.
Mijns inziens doet hij de rol van een dirigent daarmee tekort want een dirigent kan een orkest maken of breken. Zeker bij een jeugdorkest is het van belang dat je niet alleen muzikaal goed bent onderlegd maar ook de feeling hebt om jonge mensen in de leeftijd van 13 tot 18 jaar te blijven stimuleren op een leuke manier en een groep te creëren die het naast het samen muziek maken ook leuk heeft met elkaar, als vrienden, op de repetitieweekenden en jaarlijkse buitenlandse tournee.
Overigens is het orkest altijd op zoek naar nieuwe leden, met name hout- en koperblazers, altviool en contrabas spelers. Binnenkort organiseert het orkest een auditie.