Haarlem wordt de eerste stad ter wereld die reclames voor vlees uit de bioindustrie gaat verbieden, “Als dit een signaal is om te kijken wat we kunnen doen om de bioindustrie terug te dringen, dan ben ik héél erg blij”, zo vertelt GroenLinks-raadslid Ziggy Klazes tijdens een radio interview met Haarlem105. Sander van den Raadt, fractievoorzitter Trots Haarlem is minder enthousiast, en zet een ‘Trots op Vlees’ poster-actie op touw.
Vanaf 2024 mag in Haarlem geen reclame meer worden gemaakt voor vlees uit de bioindustrie in de openbare ruimte. Dit is onderdeel van een nieuwe motie aangenomen door de gemeente, uit de koker van de Actiepartij, die reclames voor producten die schadelijk zijn voor het klimaat verbiedt. Klazes was degene die op het laatste moment een verbod op reclames voor vlees aan de motie heeft toegevoegd.
Wereldprimeur
“Aan de ene kant verdien je geld met dit soort reclames, terwijl je aan de andere kant vindt dat we moeten doen wat we kunnen om die klimaatopwarming tegen te gaan, ook als lokale overheid. Dat is natuurlijk niet integer”, aldus Klazes. In de motie gaat het om het verbod op advertenties voor producten zoals vliegvakanties, fossiele brandstoffen en auto’s die rijden op fossiele brandstoffen.
Klazes had niet verwacht dat haar toevoeging van vleesreclames aan de motie zoveel reacties zou krijgen. “Het bleek een wereldprimeur, daar was ik me niet van bewust toen ik de motie schreef”.
“Wij gaan niet over wat mensen staan te bakken en braden in hun eigen keuken, als mensen vlees zouden willen blijven eten, prima”
Ziggy Klazes, raadslid GroenLinks Haarlem
De Haarlemse politica benadrukt dat deze motie enkel geldt voor het reclame maken voor vleesconsumptie, en dat Haarlemmers op geen enkele manier wordt verboden om vlees te eten. “Wij gaan niet over wat mensen staan te bakken en braden in hun eigen keuken, als mensen vlees zouden willen blijven eten, prima”. Klazes raadt wel aan om biologisch vlees te kopen, en weg te blijven van de bekende ‘kiloknallers’ (vlees zonder welzijnskeurmerk, dat door supermarkten wordt verkocht voor stuntprijzen).
Luister hieronder het hele interview terug met raadslid Ziggy Klazes. Tekst gaat verder onder het interview.
Hoe dit verbod precies wordt uitgevoerd, en hoe er onderscheid wordt gemaakt tussen wie wel en wie niet mag adverteren, is nog niet bekend. “Dat is uitvoering, en dat is echt aan het college. Het is kennelijk heel controversieel”, zegt Klazes in het interview.
Toch gelooft ze in de motie, en wijst naar positieve voorbeelden van eerdere reclameverboden. “Denk bijvoorbeeld aan de tabaks- en drankreclames die al jaren verboden zijn, dus het kan wel”, zegt Klazes. “Je kan niet bedrijven uitsluiten van adverteren, maar wel productgroepen.”
“Er zijn natuurlijk heel veel mensen die het besluit schandalig en betuttelend vinden, maar er zijn ook heel veel mensen die het prima vinden”
Ziggy Klazes
Ze moet nog wel wennen aan de hoeveelheid aandacht die ze krijgt vanwege deze motie. “Op het moment dat je de landelijk pers haalt, dan komt iedereen er achter aan. Ik word platgebeld”, zegt het raadslid. Over de uiteenlopende reacties die ze kreeg, positief en negatief, was ze niet verrast. “Er zijn natuurlijk heel veel mensen die het besluit schandalig en betuttelend vinden, maar er zijn ook heel veel mensen die het prima vinden”
Inspiratie
Bovenal hoopt Klazes dat het andere gemeenten inspireert om het Haarlemse voorbeeld te volgen. “Het is een signaal, als het landelijk wordt opgepakt dan zou dat alleen maar heel mooi zijn. Er zijn heel veel fracties van GroenLinks die het een goed idee vinden en het ook willen proberen.”
Voordat Haarlem de eerste stad zonder vleesreclames wordt, moet men wel wachten tot 2024. Klazes geeft aan dat dit komt vanwege de contracten die de gemeenten heeft met de adverteerders. “In 2024 loopt het eerste contract af”, zegt ze. De contracten met de andere adverteerders op het gebied van vlees lopen af in 2025 en 2031.
“Ik hoorde dat ook het CDA voor heeft gestemd. Dat laat zien hoe de norm verandert”
Ines Kostic, statenlid Partij voor de Dieren in Noord-Holland
Ook andere politici zijn tevreden met het aannemen van deze motie. Zo ook Ines Kostic, statenlid voor de Partij voor de Dieren in Noord-Holland. Zij vindt deze verandering essentieel vanwege de vele crisissen waar we ons in bevinden, zoals de klimaatcrisis en -nu heel actueel- het watertekort.
Kostic was blij met de partijen in de Haarlemse gemeenteraad die voor hebben gestemd, zeker de partijen die normaal niet veel bezig zijn met het klimaat. “Ik hoorde dat ook het CDA voor heeft gestemd. Dat laat zien hoe de norm verandert”, stelt het statenlid.
Tegengeluid
Er is ook tegengeluid vanuit de Haarlemse gemeenteraad. Bij Sander van den Raadt, fractievoorzitter van Trots Haarlem schoot het voorgestelde verbod op reclame voor vlees ‘in het verkeerde keelgat’, zo laat hij weten in een persbericht. Van den Raadt heeft zelf ‘Trots op vlees’ posters gemaakt als tegengeluid. Daarnaast heeft hij besloten een geheel verzorgde barbecue te verloten onder degene die de mooiste vleesproduct-poster maakt, zo laat hij Haarlem105 weten. “Nu het nog kan.”
Een van de door Van den Raadt gemaakte ‘Trots op Vlees poster’. Tekst gaat door onder de foto
“Door dit verbod op reclame voor vlees worden alle vleesproducten op een hoop gegooid. Ook wordt de vrijheid van meningsuiting steeds verder beperkt”, vindt Van den Raadt. Daarnaast wordt de motie nu opgeblazen, volgens Van den Raadt wordt in demotie helemaal niet gesproken over een ’totaalverbod’. “In de motie staat alleen om in gesprek te gaan met de exploitant van de reclames in de Haarlemse bushokjes”, zo vertelt hij desgevraagd aan Haarlem105. Daarbij vraagt hij zich af of een volledig verbod juridisch überhaupt haalbaar is. .
‘”Als je van vlees houdt in plaats van slap gras dan komt ‘de betuttelbrigade’ je wel even vertellen dat je helemaal fout zit”
Sander van den Raadt, Trots Haarlem
“Opmerkelijk dat nota bene de gemeente Haarlem een grote poster actie houdt dat je in Haarlem helemaal jezelf mag zijn en mag houden van wie je wilt. Maar als je van vlees houdt in plaats van slap gras dan komt ‘de betuttelbrigade’ je wel even vertellen dat je helemaal fout zit”, aldus Van den Raadt.