Mag een verzetsheld een struikelsteen krijgen? Daar zijn de meningen in de Haarlemse politiek over verdeeld. Een meerderheid van de gemeenteraad wil de voorwaarden voor de struikelstenen aanpassen, zodat niet alleen Joodse stadsgenoten, maar ook anderen zo’n steen kunnen krijgen. Louise van Zetten (fractievoorzitter Hart voor Haarlem en historicus) en Nienke Klazinga (VVD-raadslid) discussiëren hierover tijdens Haarlem Vandaag.
Op dit moment worden in Haarlem struikelstenen alleen neergelegd ter nagedachtenis aan omgekomen oorlogsslachtoffers van joodse, Sinti of Roma komaf. Maar voormalig SP-Statenlid Ton Witteman, die eerder zonder toestemming van de gemeente een struikelsteen neerlegde voor zijn overleden opa, wil op 4 mei een steen plaatsen voor de verzetsstrijder Hannie Schaft.
Bekijk het gesprek tussen Nienke Klazinga en Louise van Zetten hieronder terug. Tekst loopt door onder de video.
Van Zetten is tegen een struikelsteen voor Hannie Schaft. “Ze was een verzetsheld en heeft meerdere herdenkingsstraten en ligt op de Eerebegraafplaats waar kransen worden gelegd”, legt ze uit. “Ze heeft zo haar eigen monumenten en herdenkingen. Daar vind ik een struikelsteen niet bij passen.”
‘Boodschap gaat verloren’
Volgens Van Zetten zijn struikelstenen bedoeld voor ‘mensen die zelf niks bijzonders hebben gedaan in die tijd’. “Het zijn gewoon gezinnen met kinderen die uit hun huis zijn gehaald, op transport zijn gezet en zijn vermoord in vernietigingskampen. Het gaat om de mensen die Joods, Roma en Sinti waren. Als je daar andere mensen aan toevoegt, gaat de boodschap verloren. Dat het niet voor de brede doelgroep is, is juist de kracht.”
Klazinga ziet dat anders. “De kunstenaar, Gunter Demnig, heeft het struikelstenenproject in het leven geroepen voor een bredere groep slachtoffers”, reageert ze op Van Zetten. “En naar dat project kijk ik. We hebben als gemeente destijds besloten om bij dit project aan te haken en dan vind ik het niet passend dat we nu zelf een kleinere groep gaan definiëren.”
“Dat is niet hoe Demnig het project heeft bedacht”
Nienke Klazinga, VVD-raadslid
Het gaat volgens haar niet over de manier van herdenken. “Het simpele feit dat iemand op een andere manier al herdacht wordt, vind ik geen reden om iemand geen struikelsteen te geven. Dat is niet hoe Demnig het project heeft bedacht. Wij hebben nu een stichting in het leven geroepen om alleen omgekomen joden, Roma en Sinti te herdenken, maar dat is een te beperkte groep.”
Informatiebrief
Burgmeester Jos Wienen stelt een informatiebrief voor de gemeenteraad op waarin hij de verschillende scenario’s rondom struikelstenen in de stad beschrijft. “Daar gaan we met de raad over praten en eventueel nieuwe afspraken over maken, hopelijk lukt dat voor 4 mei”, eindigt Klazinga.
Lees ook: Actie voor meer struikelstenen in Haarlem: ‘Niet alleen bewustwording, maar ‘bewusthouding”