Meer dan vijftig procent van de Haarlemmers is het volmondig eens met stadsarchitect Willem Hein Schenk: “Het is onvermijdelijk dat er meer hoogbouw moet komen in de stad.” Dat blijkt uit een onderzoek dat NH Nieuws door Kieskompas heeft laten uitvoeren in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. De woningnood is hoog en de ruimte te schaars.
Uit een enquête onder bijna 400 Haarlemmers geeft ruim een derde aan dat op één of andere manier het woningtekort aangepakt moet worden. “Niet praten, maar bouwen”, schrijft één van de ondervraagden er met een uitroepteken bij. Maar dat mag volgens 60 procent van de Haarlemmers volgens het Kieskompasonderzoek niet ten koste gaan van het groen. Want de stad staat al te boek als versteend.
Volgens stadsarchitect Willem Hein Schenk moet op een verantwoorde manier de stad compacter gemaakt gaan worden. Hij ziet het liefst een Parijs-achtige bouwhoogte van zes tot acht lagen, waardoor stadse woonblokken ontstaan. Maar hier en daar een mooi ontworpen woontoren van 70 meter is volgens hem zeker langs het Spaarne in Haarlem-Noord en Haarlem-Oost best inpasbaar.
Tekst gaat verder na de video
Waar Haarlem al hoogbouw heeft toegestaan, zijn altijd de buren in verweer gekomen. Veel inwoners koesteren nog de stad van het schilderij van Jacob van Ruysdael, waar over de weilanden in de verte de toren van de Grote of Sint Bavo te zien is.
Impact
Maar die torenflats hebbe grote impact op het woongenot van de buren in de lage rijtjeshuizen. Zoals in de Slachthuisbuurt, waar de bewoners wel gewend zijn aan een hoog kantorengebouw naast de deur. Maar daar komt nu een nieuwe woontoren voor in de plaats, die nog een paar lagen hoger is. Lia Geurts van het bewonersplatform is bang dat de nieuwe buren zo bij haar in de tuin kunnen kijken. “Deze projecten horen thuis in Rotterdam, maar niet in Haarlem.”
Stadsarchitect wil die angst niet bagatelliseren, maar hoopt dat iedereen toch ‘openminded’ blijft ten opzicht van hoogbouw. Het is volgens hem zeker niet de bedoeling om er saaie flats te bouwen, met onderin een plint van bergingsboxen te maken, zoals in de jaren zestig veel is gedaan.
“Onder de hoogbouw langs de Schipholweg en bij de woontoren langs het Spaarne komen restaurants, winkels en allerlei functies die ook voor de buurt leuk zijn”, denkt hij. “En ja het geeft altijd het gevoel van ‘wat gebeurt hier’ en ik ga er misschien wat op achteruit. Maar geef het wat tijd, want er zijn ook heel veel voorbeelden van dit soort ontwikkelingen.”
Hart voor Haarlem, Lijst 14 ‘Heel Haarlem Groen’ en de Actiepartij zijn faliekant tegen meer hoogbouw in de stad. Vooral lijsttrekker Gertjan Hulster van de Actiepartij bepleit dat hoogbouw te veel de leefbaarheid in de wijken aantast.
‘Woningnood niet in Haarlem oplossen’
Hart voor Haarlem vindt hoogbouw niet bij de stad Haarlem passen. “Hoogbouw vereist veel omgevingsruimte en die is er niet”, schrijft lijsttrekker Louise van Zetten. “En wat is het aantal woningen dat er nodig is? Veel meer dan er in Haarlem past. We gaan de woningnood van Nederland niet in Haarlem oplossen.”
De VVD en de PvdA zijn de felste voorstanders van hoogbouw, hoewel beide partijen wel vinden dat per plek dat goed moet worden bekeken. “Maar door hoger te bouwen is er minder grond nodig en is er meer ruimte voor groen, om te delen en om te sporten”, schrijft de PvdA. En Trots Haarlem ziet wel wat in een ‘Manhattan aan het Spaarne’.
Vanavond gaan de 19 Haarlemse politieke partijen die meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen volgende week, met elkaar in debat. NH Nieuws en Haarlem105 organiseren deze avond in de Philharmonie en de discussie, waarbij het ook zeker zal gaan over de woningnood in de stad, wordt live uitgezonden.
Wat zeggen de partijen?
ChristenUnie
Mee eens
Zeker, we moeten veel meer bouwen in Haarlem, en dan biedt meer in de hoogte bouwen ook mogelijkheden mits wel voldoende rekening wordt gehouden met het historische karakter van de stad (o.a. zichtlijnen op de Grote Kerk). Het is echter niet altijd zo dat hoogbouw ook leidt tot meer woningen. Want je moet ook rekening houden met de bezonning van gebouwen. Maar er is wel ruimte om in Haarlem te verdichten ook door meer de hoogte in te gaan. Dan is dan niet gelijk hoogbouw. Kijk naar de Waarderpolder. Daar is ontzettend veel laagbouw van 1 of 2 bouwlagen. Dat kun je vervangen door gebouwen van 4 of 5 verdiepingen. En als je parkeren inpandig doet dan kun je daar ook bouwen.
Hart voor Haarlem
Helemaal niet mee eens
Het stadsplan van Haarlem is niet ontworpen voor hoogbouw. Hoogbouw vereist veel omgevingsruimte die er niet is. Het is een illusie te denken dat Haarlem hier iets mee opschiet. En wat is het aantal woningen dat nodig is? Veel meer dan in Haarlem past. We gaan de woningnood van Nederland niet in Haarlem oplossen.
Partij voor de Dieren Mee eens Allereerst wil de Partij voor de Dieren dat bestaande bebouwing slimmer wordt benut, zoals het transformeren van kantoorpanden, het aanpakken van leegstand en het stimuleren van doorstroming. Zo kunnen we nog veel woningen creëren in de Waarderpolder. Vervolgens wordt er waar dat kan, zonder de leefbaarheid aan te tasten, verder binnenstedelijk verdicht, zoals bijvoorbeeld met hoogbouw. We bouwen circulair: er wordt zoveel mogelijk gebruikgemaakt van gerecyclede en natuurlijke materialen.
SP
Mee eens
Als het echt nodig is
OPHaarlem
Neutraal
Pas sinds enkele jaren zijn de corporaties bereid om kleinere wooneenheden dan 70-75 m2 te bouwen.Tot die tijd werd er te weinig gekeken naar de vraag. Kleinere wooneenheden voor een groeiende groep 1-en 2-persoons huishoudens is een eerste oplossing. De hoogte in kan op een beperkt aantal locaties aan de randen van onze stad en dat is oplossing 2. Het parkeren onder de grond in parkeergarages, formeel nog een uitgangspunt van het huidige college, is bij de eerste tegenwind van ontwikkelaars direct losgelaten en dat is oplossing 3. Aanvullend kan bij stadsvernieuwing gedacht worden aan iets hoger en iets minder grondgebruik. Ook onze stadsarchitect is geen voorstander van de primaire gedachte om hoogbouw dé oplossing te laten zijn.
50PLUS
Mee eens
Alleen waar het kan.
CDA
Mee eens
Actiepartij
Niet mee eens
Actiepartij is niet voor ondoordachte hoogbouw. Het kan een te grote aantasting zijn voor de leefbaarheid van de wijk. Hoogbouw lijkt op het eerste gezicht te zorgen voor meer woningen, maar in de praktijk valt dat tegen. Wij willen per situatie bekijken wat past in de buurt. In sommige straten kan je prima een extra woonlaag bouwen op bestaande woningen.
GroenLinks
Mee eens
We willen het groen rond de stad groen houden en bij nieuwbouw in de stad ook extra groen. Daarom kiezen we voor bouwen met hogere dichtheid. Dit hoeft overigens niet gelijk flats te betekenen. Als je bv 4-6 hoog bouwt kun je al heel veel woningen kwijt, zonder dat er direct overal flats staan.
VVD
Mee eens
De woningnood in Haarlem is hoog. Het is een slechte zaak dat er voor onze jongeren en starters geen betaalbare woning meer te vinden is. De VVD Haarlem wil dat er meer en sneller gebouwd wordt, zodat iedereen betaalbaar in onze gemeente kan (blijven) wonen. Hoogbouw is met de uitbreiding van de stad onvermijdelijk en nodig. Daarbij moet er wel rekening gehouden worden met bestaande wijken en het woongenot van Haarlemmers. Een hoogbouweffectrapportage is noodzakelijk bij ieder initiatief.
BVNL
Helemaal mee eens
Indien hoogbouw verantwoord; efficiënt en zo duurzaam mogelijk wordt gerealiseerd is er wat BVNL betreft niets tegen het bouwen in de lucht. Een mooie skyline, waarbij groen kan worden geïntegreerd, is een betere optie dan eindeloos niets doen.
PvdA
Helemaal mee eens
Er is een enorme behoefte aan betaalbare woningen. Daarom wil de PvdA 10.000 woningen bijbouwen. Door hoger te bouwen is minder grond nodig en is er meer ruimte voor groen, om te spelen en om te sporten. Hoogbouw is geen doel op zich. Per plek moet zorgvuldig worden gekeken wat daar een passende hoogte is.
Trots op Nederland (TROTS)
Mee eens
Ik zie veel kansen in Schalkwijk om daar het Manhattan van Haarlem te maken. Hoogbouw met ondergronds parkeren, balkons op de zonkant, park en zwembad op het dak, prachtig uitzicht. Net als de flats in Hongkong
D66
Mee eens
Ja, we moeten de hoogte in en dat doen we ook in de aangewezen ontwikkelzones. Het is noodzakelijk; D66 Haarlem wil 1.000 woningen per jaar bouwen. Dat gaat anders niet lukken.
Lijst 14
‘Heel haarlem Groen’
Niet mee eens
In de hoogte bouwen is een schijnoplossing. Diverse onderzoeken hebben uitgewezen dat het wonen in hoogbouw veel mensen ongelukkig maakt. Zeker voor kinderen is het ongeschikt. Daarnaast kun je een stad wel oneindig in de hoogte blijven vullen met bewoners, maar al die bewoners willen ook recreëren, in het groen verblijven en ruimte om zich heen hebben. Geen enkel plan voorziet daarin. Het kan ook niet, want Haarlem is vol. In de breedte bouwen beperkt de aanwas van nieuwe bewoners enorm, maar voor de stad is dat wel het beste. In Haarlem stagneert de doorstroming van woningen. Veel ouderen blijven langdurig alleenstaand achter in een te grote woning. Er zijn geen kleinere goedkope huur of koopwoningen beschikbaar. Het leeftijdsbestendig bouwen van kleinere, betaalbare woningen waarin je als oudere in kunt (blijven) wonen bevordert de doorstroming, zodat de nu door hen bezette grotere woningen vrijkomen voor jongere en grote gezinnen.
Jouw Haarlem
Mee eens
Er moeten keuzes gemaakt worden. Jouw Haarlem is tegen het volplempen van de bestaande wijken, We vrezen dat de leefbaarheid en bereikbaarheid daarmee in het geding komt. Haarlem is immers al filehoofdstad van Nederland. Op sommige plekken als in de Oostpoort kun je best de hoogte in.