In de nieuwe tentoonstelling ‘De vele gezichten van vrouwen in verzet’ van het Noord-Hollands Archief in Haarlem zijn 135 portretten van verzetsvrouwen te zien. Volgens projectleider Mart van de Wiel is er nog weinig aandacht geweest voor de rol van duizenden vrouwen in het verzet. Daarom heeft hij ruim anderhalf jaar onderzoek gedaan naar die vrouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Noord-Hollandse verzet kwamen.
Volgens Van de Wiel is het belangrijk om het verhaal van deze vrouwen te blijven vertellen. “De Haarlemse verzetsstrijder Hannie Schaft was heel bekend”, zegt hij. “Maar zij is lang niet de enige. Schaft is een beetje het icoon van het verzet geworden maar was juist meer een uitzondering. Er zijn nog zoveel anderen en die verhalen willen wij vertellen.”
Visueel
De vorige expositie over dit onderwerp in het Noord-Hollands Archief, dat sinds 2010 te zien was, was heel anders volgens Van der Wiel. “Daar waren veel meer teksten te zien. We hebben nu geprobeerd om er visueel een veel aantrekkelijkere tentoonstelling van te maken. Het is heel indrukwekkend als je binnenkomt en je ziet al die gezichten op de muur. We hebben bereikt wat we wilden bereiken.”
In het voorjaar van 2020 begon Van de Wiel met het voorbereiden van de blijvende expositie. Na een uitgebreid archiefonderzoek en contact met nabestaanden is een lijst van bijna 1200 vrouwen gevormd die in het Noord-Hollandse verzet zaten. “Maar dat waren er nog veel meer”, aldus Van de Wiel. “De lijst wordt nog aangevuld.”
Door middel van objecten die het archief in bruikleen heeft gekregen van families en nabestaanden wordt het verhaal van de vrouwen verteld. “Een uniek object in onze collectie is het pistool van Hannie Schaft. Daarnaast hebben we met nieuwe technieken oude zwart-wit foto’s ingekleurd. Die bedekken de muur en daarmee hebben we de vrouwen een gezicht gegeven en wordt het duidelijker dat het ook gewoon mensen waren.”
Herdenking
Het was de bedoeling dat de tentoonstelling groots geopend zou worden. “Maar dat kon nu helaas niet doorgaan. Eigenlijk zouden alle kinderen en de twee vrouwen die nog leven bij de hierbij aanwezig zijn. Dat hebben we nu verschoven naar volgend jaar. Je raakt eraan gewend dat dingen niet meer doorgaan zoals gepland.”
De tentoonstelling ‘De gezichten van vrouwen in verzet’ is vandaag alsnog stil opengegaan, na het weekend van de herdenking van Hannie Schaft.
