• Veelgestelde vragen
  • Adverteren
  • Vacatures
  • Over ons
    • Privacy- en Cookiebeleid
    • Over ons
    • Klachten
    • Educatie
    • Bestuur
    • PBO
  • Contact
Geen resultaat
Toon alle resultaten
Haarlem105
  • Radio
    • Programmering
    • Haarlem105 - Kijk live
    • Haarlem105 - Luister live
  • Televisie
  • Nieuws
    • Overzicht
    • Economie
    • Politiek
    • Regio
    Ergste hitte voorbij: toch blijft Haarlem kwetsbaar met weinig groen

    Ergste hitte voorbij: toch blijft Haarlem kwetsbaar met weinig groen

    Meeste Haarlemse bruggen weer bediend, alleen Prinsenbrug nog gestremd door hitte

    Meeste Haarlemse bruggen weer bediend, alleen Prinsenbrug nog gestremd door hitte

    Voormalig wethouder Bloemendaal openhartig over ontslag: ‘Voel de teleurstelling nog dagelijks’

    19-jarige man aangehouden voor explosie bij woning Vondelweg Haarlem

    19-jarige man aangehouden voor explosie bij woning Vondelweg Haarlem

    Haarlem herdenkt slavernijverleden in De Schuur: ‘Vrijheid is niet vanzelfsprekend’

    Herkansingen zorgen voor extra geslaagden: ‘Ze hebben corona vol meegemaakt’

  • Sport
    • Overzicht
    • Formule 1
    • Hockey
    • Honkbal
    • Voetbal
    Grote Markt verandert in basketbalarena voor 3×3 PRO League: ‘De eredivisie van het straatbasketbal’

    Grote Markt verandert in basketbalarena voor 3×3 PRO League: ‘De eredivisie van het straatbasketbal’

    25 jaar Dansstudio Jolein: ‘Ik was vier toen ik begon met dansen’

    25 jaar Dansstudio Jolein: ‘Ik was vier toen ik begon met dansen’

    Recordaantal deelnemers bij zonnige 29e editie van de Grachtenloop

    Recordaantal deelnemers bij zonnige 29e editie van de Grachtenloop

    Wandeltocht door Haarlem voor goed doel: ‘Positieve draai aan iets verdrietigs’

    Softbalscheidsrechter Serge Meijer over zijn vak: ‘Je moet tegen een stootje kunnen’

    Softbalscheidsrechter Serge Meijer over zijn vak: ‘Je moet tegen een stootje kunnen’

    Haarlemse zeilster Jorien Hin hoopt op olympische deelname

    Haarlemse zeilster Jorien Hin hoopt op olympische deelname

  • Cultuur & Media
    • Overzicht
    • Evenementen
    • Kunst & Cultuur
    • Muziek & Media

    Haarlem herdenkt slavernijverleden in De Schuur: ‘Vrijheid is niet vanzelfsprekend’

    Voormalig organisator Marleen Klooswijk stopt na 37 jaar bij Houtfestival: ‘Echt niet blij met nieuw evenementenbeleid’

    Voormalig organisator Marleen Klooswijk stopt na 37 jaar bij Houtfestival: ‘Echt niet blij met nieuw evenementenbeleid’

    Feest in Huiskamer van Oost bij lancering single Oscar Harris en Dick Treesie: ‘Ik schrik er een beetje van’

    25 jaar Dansstudio Jolein: ‘Ik was vier toen ik begon met dansen’

    25 jaar Dansstudio Jolein: ‘Ik was vier toen ik begon met dansen’

    Haarlemse studenten bedenken creatief uitgaansaanbod voor jongeren onder de 18

    Zon, beats en een wereldrecordpoging bij Veerplas Festival: ‘Deze gaat de boeken in’

    Zon, beats en een wereldrecordpoging bij Veerplas Festival: ‘Deze gaat de boeken in’

  • Gemist
    • Overzicht
    • Radio
    • Video

    Haarlem herdenkt slavernijverleden in De Schuur: ‘Vrijheid is niet vanzelfsprekend’

    Grote Markt verandert in basketbalarena voor 3×3 PRO League: ‘De eredivisie van het straatbasketbal’

    Grote Markt verandert in basketbalarena voor 3×3 PRO League: ‘De eredivisie van het straatbasketbal’

    Jazz or No

    Jazz or No 11.22 (29-06-2025)

    Hong Kong Calling

    Hong Kong Calling 29-06-2025

    Zandvoort haalt deadline spreidingswet niet: ‘Hadden het anders kunnen aanpakken’

    Haarlemmers ruilen volop bij eerste spullenbeurs in bieb Noord

    Haarlemmers ruilen volop bij eerste spullenbeurs in bieb Noord

    • Radio
    • Hele uren
    • Video
  • Programma’s
    • Programmering
    • Alle programma’s
Haarlem105
Home Nieuws Regio Haarlem

Struikelsteen geplaatst in de Wilhelminastraat ter nagedachtenis aan Leo van Dam: “Herdenken is van belang”

Door Ton de Groot
15 mei 2023
Struikelsteen geplaatst in de Wilhelminastraat ter nagedachtenis aan Leo van Dam: “Herdenken is van belang”

Tijdens een drukke bijeenkomst sprak journalist en kunsthistoricus Wim de Wagt over Leo van Dam. De Haarlemmer Van Dam is in 1942 in Auschwitz vermoord. Vanaf de dertiger jaren van de vorige eeuw zat hij in de gemeenteraad van Haarlem voor de Vrijzinnig Democratische Bond. Hij werd op zijn onderduikadres gearresteerd en opgesloten in het Oranjehotel, de gevangenis in Scheveningen.

Leo Godfried van Dam was lid van de Vrijmetselaarsloge Kennemerland. Tijdens de radiouitzending van Haarlem Vandaag vertelt Paul Marselje over de persoon Van Dam en over de Vrijmetselarij. Marselje is hoofdbestuurslid van de Orde van Vrijmetselaren onder het Grootoosten der Nederlanden.

Gedreven

De Haarlemse politicus Van Dam was maatschappelijk een bijzonder gedreven man. Vrede was zijn stokpaardje. Van verschillende organisaties die streefden naar vrede was hij lid: bestuurslid van de Vereeniging voor Volkenbond, landelijk voorzitter Jongeren Vredes Actie, lid Vrijmetselaarsloge Kennemerland en fractievoorzitter van de 5-mansfractie van de VDB. Zeer onverdraagzaam was hij jegens mensen die het nationalisme verspreidden, hij verafschuwde dat.

Luister hier het hele gesprek terug. Tekst gaat door onder het fragment.

ADVERTENTIE

 

Vervolgd

In de Vrijmetselarij heeft iedereen het recht op een eigen mening. Dat stond op gespannen voet met de denkbeelden van het Nazisme en daarom werd de organisatie verboden. Van Dam was al voor de oorlog een fanatieke tegenstander van het fascisme er werd daarom bewust op hem gejaagd. Nadat hij vergeefs probeerde via IJmuiden te vluchten dook hij onder. Hij werd opgespoord en gevangen gezet, eerst in de Scheveningse gevangenis en later in het concentratiekamp Auschwitz. Daar is hij vermoord.

“Wij zijn een symbolisch bouwgilde met drie graden: leerling – gazel – meester”

  Paul Marselje, hoofdbestuurslid van de Orde van Vrijmetselaren

Na de toespraak van Wim de Wagt volgt een traditionele ceremonie van de Vrijmetselaarsloge. Marselje legt uit “Wij zijn een symbolisch bouwgilde met drie graden: leerling – gazel – meester. De leerling moet proberen zichzelf goed te leren kennen. De gazel moet daarvan gebruik maken door met anderen samen te werken aan de bouw van een betere wereld. En de meester moet zich concentreren op het hoge ideaal, het bereiken daarvan. Dat is eigenlijk de inhoud van wat de vrijmetselaar een beter wereld vindt.”

Ceremonie

De drie graden van het symbolische bouwgilde worden verbeeld door drie witte rozen. Deze worden in een driehoek neergelegd. De eerste roos staat voor de leerling, bij het neerleggen zeg je “getrouw aan jezelf.” De tweede roos staat voor de gazel, bij het neerleggen zeg je “de medemens tot steun.” Tot slot: de derde roos staat voor de meester, bij het neerleggen zeg je “gericht op de meester.” Marselje legt uit”, de meester staat symbool voor je eigen hoge ideaal.” Daarna volgt een maconniek applaus. Normaal in de loge, als iemand iets goeds wordt toegewenst wordt er drie-keer-drie  geklapt. Vandaag is er geen reden tot vreugde en wordt er 3 keer op de mouw van de onderarm geklapt.

Er zijn op 10 mei in Haarlem 11 struiklestenen geplaatst. De huidige bewoners van het pand waar de steen gelegd wordt zijn daarbij uitgenodigd. “Herdenken is van belang. In deze tijd waarin tegenstellingen verscherpen en er weer een onverdraagzaam deel van de samenleving ontstaat. Dat we in beeld brengen wat dat uiteindelijk kan betekenen. Als dat de overhand krijgt gebeuren dit soort moorden. Dus we moeten door te herdenken ook waarschuwen,” besluit Marselje.

Dit delen:

  • Klik om te delen op X (Wordt in een nieuw venster geopend) X
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Meer
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn
  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om op Pinterest te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) Pinterest
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Mastodon (Wordt in een nieuw venster geopend) Mastodont
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram

ADVERTENTIE

MEER NIEUWSArtikelen

Ergste hitte voorbij: toch blijft Haarlem kwetsbaar met weinig groen

Ergste hitte voorbij: toch blijft Haarlem kwetsbaar met weinig groen

Door Noémi Prent
2 juli 2025

De afgelopen dagen hadden we in Haarlem en de rest van Nederland te maken met tropische temperaturen. Het Nationaal Hitteplan...

Meeste Haarlemse bruggen weer bediend, alleen Prinsenbrug nog gestremd door hitte

Meeste Haarlemse bruggen weer bediend, alleen Prinsenbrug nog gestremd door hitte

Door Kimberley Luske
2 juli 2025

De meeste bruggen over het Spaarne in Haarlem kunnen vandaag weer draaien, alleen de Prinsenbrug is nog gestremd. Vanwege de...

19-jarige man aangehouden voor explosie bij woning Vondelweg Haarlem

19-jarige man aangehouden voor explosie bij woning Vondelweg Haarlem

Door Kimberley Luske
2 juli 2025

De politie heeft een 19-jarige man uit de gemeente Vijfheerenlanden (provincie Utrecht) aangehouden voor een explosie aan de Vondelweg in...

Haarlem105

De streekomroep van Haarlem, Heemstede & Bloemendaal. Blijf op de hoogte van het laatste nieuws uit jouw regio.

VOLG ONS OP

Categorieën

  • Cultuur & Media
    • Evenementen
    • Kunst & Cultuur
    • Muziek & Media
  • Gemist
    • Radio
    • Video
  • Nieuws
    • Economie
    • Politiek
    • Regio
      • Bloemendaal
      • Haarlem
      • Heemstede
      • Schiphol
      • Zandvoort
  • Programma’s
    • Radio
    • TV
  • Sport
    • Formule 1
    • Hockey
    • Honkbal
    • Voetbal

Laatste nieuws

Ergste hitte voorbij: toch blijft Haarlem kwetsbaar met weinig groen

Ergste hitte voorbij: toch blijft Haarlem kwetsbaar met weinig groen

2 juli 2025
Meeste Haarlemse bruggen weer bediend, alleen Prinsenbrug nog gestremd door hitte

Meeste Haarlemse bruggen weer bediend, alleen Prinsenbrug nog gestremd door hitte

2 juli 2025
  • Veelgestelde vragen
  • Adverteren
  • Vacatures
  • Over ons
  • Contact

Geen resultaat
Toon alle resultaten
  • Nieuws
    • Overzicht
    • Politiek
    • Economie
    • Haarlem
    • Heemstede
    • Bloemendaal
    • Zandvoort
    • Regio
      • Schiphol
  • Sport
    • Overzicht
    • Voetbal
    • Hockey
    • Formule 1
  • Cultuur & Media
    • Overzicht
    • Evenementen
    • Kunst & Cultuur
    • Muziek & Media
  • Gemist
    • Radio
    • Hele uren terugluisteren
    • Video
  • Programma’s
    • Programmering
    • Alle programma’s
  • Radio
    • Haarlem105 – Kijk live
    • Haarlem105 – Luister live
  • Televisie
  • Over ons
    • Cookiebeleid (EU)
    • Privacybeleid
    • Over ons
    • Klachten
    • Educatie
    • Bestuur
    • PBO
  • Contact
  • App de Studio!