• Veelgestelde vragen
  • Adverteren
  • Vacatures
  • Over ons
    • Privacy- en Cookiebeleid
    • Over ons
    • Educatie
    • Bestuur
    • PBO
  • Contact
Geen resultaat
Toon alle resultaten
Haarlem105
  • Radio
    • Programmering
    • Haarlem105 - Kijk live
    • Haarlem105 - Luister live
    • Haarlem Shuffle
  • Televisie
  • Nieuws
    • Overzicht
    • Economie
    • Politiek
    • Regio
    Maandelijkse column schrijver Lex Paleaux – Lex laat het los, deel 1: ‘Even wat cijfertjes’

    De maandelijkse column van schrijver Lex Paleaux: Lex laat het los, juni: ‘Oud nieuws’

    Man gewond na mishandeling aan het Spaarne

    Amsterdammer aangehouden voor schieten met balletjespistool

    Van Haga sleept Youtube en LinkedIn voor de rechter: ‘Ik mag niet eens een mening hebben’

    Schrik zit er nog goed in bij Van Haga: “Wat was er gebeurd als mijn jongste dochter had opengedaan?”

    Commissaris van de Koning biedt excuses aan voor slavernijverleden Noord-Holland

    Commissaris van de Koning biedt excuses aan voor slavernijverleden Noord-Holland

    ‘Sterk, Sociaal, Vooruit’ is de titel van het nieuwe coalitieakkoord in Bloemendaal

    ‘Sterk, Sociaal, Vooruit’ is de titel van het nieuwe coalitieakkoord in Bloemendaal

    Wielerfanaat Mart Smeets: “Haarlem wordt nooit een stad voor Le Grand Départ”

    Wielerfanaat Mart Smeets: “Haarlem wordt nooit een stad voor Le Grand Départ”

    Trending Tags

    • Sport
      • Overzicht
      • Formule 1
      • Hockey
      • Voetbal
      Wielerfanaat Mart Smeets: “Haarlem wordt nooit een stad voor Le Grand Départ”

      Wielerfanaat Mart Smeets: “Haarlem wordt nooit een stad voor Le Grand Départ”

      Leerlingen Rudolf Steiner College Nederlands kampioen schoolroeien

      Euforische stemming in Bloemendaal: Heren 1 prolongeert landstitel

      Euforische stemming in Bloemendaal: Heren 1 prolongeert landstitel

      Hockeyers Bloemendaal prolongeren Europese titel: ‘Feest op clubhuis ging door tot in de kleine uurtjes’

      Regerend landskampioen Bloemendaal rekent nu wel af met HGC en staat in finale

      Rechter: Stikstofuitstoot circuit Zandvoort goed berekend, race niet in gevaar

      Sport op Zondag

      Oud-Telstar trainer Marcel Bout na acht jaar weg bij Manchester United

      Trending Tags

      • Cultuur & Media
        • Overzicht
        • Evenementen
        • Kunst & Cultuur
        • Muziek & Media
        Maandelijkse column schrijver Lex Paleaux – Lex laat het los, deel 1: ‘Even wat cijfertjes’

        De maandelijkse column van schrijver Lex Paleaux: Lex laat het los, juni: ‘Oud nieuws’

        Zinderend zondagmiddagconcert in de Groenmarktkerk met ‘stiekemerds’ in het publiek

        Zinderend zondagmiddagconcert in de Groenmarktkerk met ‘stiekemerds’ in het publiek

        Eerste maand als directeur van het Noord-Hollands Archief: “Ik moet mijzelf af en toe nog even knijpen”

        Lieuwe Zoodsma neemt na 27 jaar afscheid van Noord-Hollands Archief: “Ik moest een traantje wegpinken”

        Komend weekend 35ste editie van het Houtfestival: “Dit moet groots gevierd worden”

        Next generation striptekenaars: van papier tot 3D-verhalen waar je doorheen kan lopen

        Next generation striptekenaars: van papier tot 3D-verhalen waar je doorheen kan lopen

        Trending Tags

        • Gemist
          • Overzicht
          • Radio
          • Video
          Hong Kong Calling

          Hong Kong Calling 26-06-2022

          Terugkijken: Sound of Haarlem met MAR

          Terugkijken: Sound of Haarlem met MAR

          Coornhert gaat verbouwen en maakt zich klaar voor de toekomst

          Luister terug: Het Coornhert Lyceum wordt daltonschool en bouwt een taberna aan de school

          Luister terug: Sterre Marrée legt uit “Abortus staat hier in Nederland ook nog in het wetboek van strafrecht”

          Luister terug: Sterre Marrée legt uit “Abortus staat hier in Nederland ook nog in het wetboek van strafrecht”

          Luister terug: Francis van Broekhuizen over haar nieuwe boek ‘Bij twijfel hard zingen’

          Luister terug: Francis van Broekhuizen over haar nieuwe boek ‘Bij twijfel hard zingen’

          Luister terug: Maria Vashchuk over Big Art en haar kunstwerk ‘Spring will never be the same again’

          Luister terug: Maria Vashchuk over Big Art en haar kunstwerk ‘Spring will never be the same again’

          Trending Tags

            • Radio
            • Video
          • Programma’s
            • Programmering
            • Alle programma’s
          Haarlem105
          Home Nieuws Regio Haarlem

          “Als wij er niet meer zijn, moet het project voor de struikelstenen wel blijven doorgaan”

          Door Geja Sikma
          7 maart 2022
          “Als wij er niet meer zijn, moet het project voor de struikelstenen wel blijven doorgaan”

          Aviva Guggenheim en Reini Elkerbout, initiatiefnemers van Stichting Struikelstenen Haarlem

          Voor Reini Elkerbout en Aviva Guggenheim is er geen rust nu de eerste struikelstenen voor vermoorde Haarlemse Joden, Sinti en Roma in de Tweede Wereldoorlog vorige week gelegd zijn. De volgende momenten om tientallen stenen te leggen, zijn al weer in volle voorbereiding. Het project 733 stenen in Haarlem gaat wel tien jaar duren, met 75 stenen per jaar. De 83-jarige Reini houdt er rekening mee dat ze de voltooiing niet zal meemaken. 

          Het zou sneller kunnen, vertelt Aviva Guggenheim (39). “Maar het moet een project van de stad zijn, van inwoners en nabestaanden die de stenen aanvragen”, verklaart Reini het rustige tempo. We willen graag aandacht kunnen geven aan elke afzonderlijk verhaal achter de stenen, benadrukken de beide initiatiefnemers van de Stichting Struikelstenen Haarlem.

          ‘Maar twee struikelstenen’

          Reini en Aviva zitten op 27 januari in 2020 beide in de zaal bij een lezing van Wim de Wagt tijdens de 75-jarige herdenking van de Holocaust, waarbij in veel steden het kunstproject ‘Levenslicht’ plaatsvindt. De Haarlemse kunsthistoricus en schrijver De Wagt heeft zich onder andere gespecialiseerd in de joodse geschiedenis van de stad. Zo schreef hij vorig jaar het boek ‘Vijfhonderd meter namen. De Holocaust en de pijn van de herinnering’.

          ADVERTENTIE

          “In een bijzin tijdens die lezing noemt hij dat in Haarlem maar twee struikelstenen liggen om aan te geven dat op dat adres joden, sinti en roma voor het laatst in vrijheid hebben geleefd.”, herinnert Aviva zich. “Ik dacht dat ik dat verkeerd gehoord had. Maar niet dus.” Ze benadert de gemeente. Aviva benoemt hierbij specifiek de ‘bovengemiddeld slechte geschiedenis van Haarlem’ in de Tweede Wereldoorlog met een NSB-burgemeester. “Daar is later te weinig mee gedaan door gemeente!”

          Ook Reini kan het idee van maar twee struikelstenen in haar stad niet laten rusten. Ze belt met de gemeente en zo zitten de twee al snel aan de koffie om hun idee uit te werken om er dan zelf maar voor te zorgen dat alle 733 Haarlemse joden een struikelsteen zouden krijgen. Reini’s dochter Judith Uyterlinde en anderen sluiten zich ben hen aan.  Afgelopen donderdag zagen ze toe hoe de eerste stenen van hun project gelegd werden.

          De gemeente draagt 50 duizend euro bij en ook onderhoudsbedrijf Spaarnelanden wil zich inzetten voor het project. De 10 bij 10 centimeter betonnen stenen met een messing plaatje worden ‘om niet’ gelegd door twee vaste vakmannen. “En ze hebben zelfs een systeem waarin ze bijhouden waar de stenen liggen”, vertelt Aviva. “Als er dan wegwerkzaamheden zijn worden de stenen in veiligheid gebracht en later teruggelegd.”

          ‘Geld mag geen belemmering zijn voor herdenken’

          De gemeentelijke subsidie en de werkzaamheden door Spaarnelanden is niet genoeg om het hele project te financieren. “We vragen mensen die stenen aanvragen om als ze het kunnen betalen de stichting te doneren”, zegt Reini. Waar problemen ontstaan, springt de stichting bij. “Een steen kost 150 euro, maar als er meerdere stenen voor een familie moeten komen, dan wordt het wel erg duur natuurlijk.”

          Het potje van de stichting is ook bedoeld voor aanvragers die bijvoorbeeld van een uitkering moeten rondkomen. “Of als we slachtoffers tegen komen die geen nabestaanden hebben, waar niemand voor is, waar niemand een kaarsje voor brandt”, vult Aviva aan. “Geld mag nooit een belemmering zijn om te herdenken.”

          Soms bedenken de leden van de stichting zelf waar stenen moeten komen, zoals op één van de locaties vorige week donderdag voor de familie Zilversmit bij het voormalig Joods Gemeentegebouw in de Lange Wijngaardstraat. Later blijkt na grondig onderzoek door de stichting dat er nog nabestaanden zijn. Judith Zilversmit wist niet dat ze ondanks dezelfde achternaam ook echt familie is van de Nathanni Zilversmit. Die blijkt de neef van haar opa te zijn.

          “Voor deze bijeenkomst kende ik ze niet omdat er in onze familie zoveel mensen zijn vermoord dat het abstract is geworden. Nu ken ik ze wel”, zegt een ontroerde Judith. “Ik heb  nu de gezichten gezien, ik ken hun verhaal en nu is het niet meer abstract en is het fijn dat er een plek is waar ze herdacht worden.”

          En soms komt een aanvraag uit een onverwachte hoek. Zoals die van Irene van der Schaaff-Boon voor de familie Jacobs stenen in de Pijntorenstraat. De oudste zoon van deze familie overleeft de oorlog omdat hij kan onderduiken bij de oma van Irene. Het eerbetoon aan de familie is voor haar erg waardevol.

          Dat onderzoek naar de nabestaanden door de leden van de stichting is van grote waarde blijkt dus. Dat is ook de reden dat ze de aanvragen voor struikelstenen voor joodse slachtoffers met nog in leven zijnde nabestaanden voorrang geven. Het paarse boek ‘De 102.000 namen’ van het Herdenkingscentrum Kamp Westerbork ligt steevast op tafel bij Reini, als uitgangspunt van het onderzoek. Aviva is zich er sinds het begin van het project nog meer van bewust dat juist haar generatie zich elke dag de geschiedenis en vrijheid moet realiseren. “Dat mensen ontmenselijk worden zoals de nazi’s deden, maakt het mogelijk om elkaar af te maken.”

          Confronterend

          Reini, Aviva en de andere stichtingsleden gaan ook de wijk in, om contact te leggen met de huidige bewoners. Sinds kort worden ze daarbij geholpen door de organisatie van Open Joodse Huizen Haarlem, die al een goed overzicht heeft. En dat contact met de huidige bewoners en hun buren is soms best een gevoelig onderdeel van hun werkzaamheden. “Soms schrikken die mensen van het idee van struikelstenen voor hun huis. ‘Moet ik dat dan elke dag zien?’ vragen ze zich af. Het heeft wel impact op die bewoners”, weet Aviva ondertussen. Em het is een tijdrovende klus. “Als je 750 joden hebt die je wilt herdenken, dan betekent dat 250 woningen ongeveer”, heeft Reini uitgerekend.

          De struikelsteenlegging in Haarlem op 14 april zit alweer vol met adressen. De Duitse kunstenaar Gunter Demnig die de struikelstenen (van oorsprong stolpersteine genoemd, red.) ontworpen heeft, zal er dan bij zijn. En voor het derde moment dit jaar in november zijn al veel aanvragen gedaan. Reini hoopt dat snel de adressen in haar eigen buurt aan de beurt zijn, zodat ze daar in ieder geval nog bij kan zijn.

          Voor haar eigen familieleden heeft ze al elders in het land stenen laten leggen, maar dat ze in haar eigen woonomgeving ook de eer aan haar voormalige stadsgenoten kan geven, is voor haar belangrijk. “En ik hoop dat ook als ik misschien niet het einde van dit project meemaak, het wel doorgaat. Die stenen zijn voor eeuwig. De mensen krijgen eindelijk en rustplek met hun naam erop.”

          Aviva denkt dat haar medestander kranig genoeg is, maar vindt het een goed idee om de stenen van de buurtgenoten van Reini voorrang te geven. En dat het veel tijd in beslag neemt, neemt ze voor lief. “Gunter Demnig wilde de stenen eerst allemaal zelf leggen en hij wist toen ook dat het er 6 miljoen moesten gaan worden. Je moet er niet teveel bij nadenken.” Gelukkig krijgen Aviva en Reini steeds meer hulp om echt over 10 jaar 733 struikelstenen in Haarlem te realiseren.

          Dit delen:

          • Twitter
          • Facebook
          • WhatsApp
          • Meer
          • LinkedIn
          • Pinterest
          • Telegram
          Dit is een bericht van de gemeenschappelijke nieuwsredactie

          ADVERTENTIE

          MEER NIEUWSArtikelen

          Maandelijkse column schrijver Lex Paleaux – Lex laat het los, deel 1: ‘Even wat cijfertjes’

          De maandelijkse column van schrijver Lex Paleaux: Lex laat het los, juni: ‘Oud nieuws’

          Door Redactie
          2 juli 2022

          Aan het eind van elke maand schuift de Haarlemse schrijver Lex Paleaux aan in de studio om live op de...

          Man gewond na mishandeling aan het Spaarne

          Amsterdammer aangehouden voor schieten met balletjespistool

          Door Wessel van Opstal
          2 juli 2022

          Een 18-jarige Amsterdammer is gisteravond aangehouden voor het beschieten van voorbijgangers in Haarlem in de afgelopen week met een balletjespistool....

          Van Haga sleept Youtube en LinkedIn voor de rechter: ‘Ik mag niet eens een mening hebben’

          Schrik zit er nog goed in bij Van Haga: “Wat was er gebeurd als mijn jongste dochter had opengedaan?”

          Door Redactie
          2 juli 2022

          De schrik zit er nog steeds goed in bij Wybren van Haga, fractievoorzitter van BVNL, nadat vorige week donderdag een...

          Haarlem105

          De streekomroep van Haarlem, Heemstede & Bloemendaal. Blijf op de hoogte van het laatste nieuws uit jouw regio.

          VOLG ONS OP

          Categorieën

          • Cultuur & Media
            • Evenementen
            • Kunst & Cultuur
            • Muziek & Media
          • Gemist
            • Radio
            • Video
          • Nieuws
            • Economie
            • Politiek
            • Regio
              • Bloemendaal
              • Haarlem
              • Heemstede
              • Schiphol
              • Zandvoort
          • Programma’s
            • Radio
            • TV
          • Sport
            • Formule 1
            • Hockey
            • Voetbal

          Laatste nieuws

          Hong Kong Calling

          Hong Kong Calling 26-06-2022

          2 juli 2022
          Maandelijkse column schrijver Lex Paleaux – Lex laat het los, deel 1: ‘Even wat cijfertjes’

          De maandelijkse column van schrijver Lex Paleaux: Lex laat het los, juni: ‘Oud nieuws’

          2 juli 2022
          • Veelgestelde vragen
          • Adverteren
          • Vacatures
          • Over ons
          • Contact

          Geen resultaat
          Toon alle resultaten
          • Nieuws
            • Overzicht
            • Politiek
            • Economie
            • Regio
              • Haarlem
              • Heemstede
              • Bloemendaal
              • Zandvoort
              • Schiphol
          • Sport
            • Overzicht
            • Voetbal
            • Hockey
            • Formule 1
          • Cultuur & Media
            • Overzicht
            • Evenementen
            • Kunst & Cultuur
            • Muziek & Media
          • Gemist
            • Radio
            • Video
          • Programma’s
            • Programmering
            • Alle programma’s
          • Radio
            • Haarlem105 – Kijk live
            • Haarlem105 – Luister live
            • Haarlem Shuffle
          • Televisie
          • Over ons
            • Cookiebeleid (EU)
            • Privacybeleid
            • Over ons
            • Educatie
            • Bestuur
            • PBO
          • Contact
          • App de Studio!
          Beheer cookie toestemming
          Haarlem105 gebruikt cookies om onze website en onze service te optimaliseren.
          Functionele cookies Altijd actief
          De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
          Voorkeuren
          De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
          Statistieken
          De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt. De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om u te identificeren.
          Marketing
          De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een website of over verschillende websites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
          Beheer opties Beheer diensten Beheer leveranciers Lees meer over deze doeleinden
          Beheer voorkeuren
          {title} {title} {title}