Het statige Huis Barnaart langs de Nieuwe Gracht heeft sinds kort de status van ‘museumhuis’ en dat betekent dat de deuren veel vaker open zullen gaan voor het publiek. Het is misschien wel het meest chique pand van de stad, gebouwd aan het begin van de negentiende eeuw, in opdracht van Philip Barnaart.
De deuren van Huis Barnaart waren jarenlang gesloten wegens een grondige restauratiebeurt. Alleen tijdens monumentendagen kreeg het publiek de kans om eens binnen rond te kijken en dat zorgde vaak voor lange rijen voor de deur. Tijdens de coronacrisis ging Huis Barnaart helemaal op slot, maar sinds kort mogen er dus weer bezoekers toegelaten worden. En dat kan voortaan ieder weekend, omdat het Haarlemse ‘stadspaleis’ nu de status van museumhuis heeft.
Gebouwd door stadsbouwmeester van Amsterdam
De familie Barnaart was actief binnen de textielhandel en verdiende daar ontzettend veel geld mee. Philip Barnaart, die ook een paar jaar burgemeester van Haarlem was, gaf de Amsterdamse stadsbouwmeester Abraham van der Hart in 1804 de opdracht om een huis voor hem te bouwen langs de gracht. En zo verrees, op de plek waar oorspronkelijk drie panden stonden, het statige ‘Huis Barnaart’.
De gouden salon
Absolute blikvanger binnen is ‘de gouden salon’. Een ontvangstruimte waar Barnaart zijn gasten voor het diner kaartspelletjes liet spelen op vergulde stoelen en tafels. De gehele ruimte is in de zogenaamde ‘empire-stijl’ ingericht, overgenomen uit Frankrijk. “Het is een stijl die gelinkt is aan het keizerrijk van Napoleon Bonaparte. Er zitten bijvoorbeeld militaire elementen in verwerkt, zoals de speren daarboven bij het raam. Het moest echt een keizerlijke uitstraling hebben”, aldus Pauline Dorhout van vereniging Hendrick de Keyser, die het pand beheert.
Lodewijk Napoleon, broer van Napoleon Bonaparte, had het aan het begin van de negentiende eeuw voor het zeggen in ‘Holland’. Ook hij kwam bij Philip Barnaart over de vloer en bleef zelfs wel eens logeren. Het bijzondere is dat al het meubilair in de gouden salon allemaal nog origineel is. Alleen de bekleding is vervangen. Opvallend genoeg mogen de bezoekers gewoon op het meubilair zitten. “We willen heel graag dat bezoekers ervaren hoe mensen destijds woonden of op bezoek kwamen. Ze hoeven hier dus niet achter een koortje blijven te staan”, aldus Pauline Dorhout.
En zo zit mevrouw Kraft van Ermel op de vergulde bank, waar 200 jaar geleden misschien wel Lodewijk Napoleon zat. Ze is dit feestelijke openingsweekend één van de tientallen bezoekers. “Het is een prachtig huis. De wanden, de lambrisering, de meubels. Je mag er heel even op zitten en dan voel je wel wat een rijkdom deze mensen beleefden.”
De lieve briefjes van Barnaart
Het gezin Barnaart kwam zelf nauwelijks in de chique ontvangstruimte. Alleen dus als er gasten kwamen. De verblijven van het gezin zijn een stuk minder ‘bling bling’, maar uiteraard nog steeds stijlvol. In de voormalige huiskamer zijn brieven van Philip Barnaart uitvergroot op de muren. De heer des huizes was vaak van huis en schreef zijn vrouw lieve briefjes. “Hij schreef bijvoorbeeld dat hij over zijn vrouw had gedroomd en teleurgesteld was toen hij merkte dat ze niet bij hem was. En dat hij hoopte dat dat binnenkort wel weer zo zou zijn”, lacht Dorhout. Barnaart kreeg uiteindelijk maar liefst 14 kinderen uit twee huwelijken.
Naast het pand aan de Nieuwe Gracht in Haarlem, is ook het noordelijke deel van de Zandvoortse boulevard naar de familie Barnaart vernoemd. Huis Barnaart is wekelijks van vrijdag tot en met zondag geopend tussen 11 en 17 uur. Vanwege de coronamaatregelen mag er een beperkt aantal bezoekers naar binnen.