Precies 775 jaar geleden kreeg Haarlem op 23 november in het jaar 1245 stadsrechten. Verslaggever Albert de Gelder sprak met de burgemeester van Haarlem, Jos Wienen, over deze bijzondere gebeurtenis en hoe Haarlem dit viert.
775 jaar Haarlem?
“Ja, klopt. Het was een bijzonder jaar. Het was op 23 november, 1245 toen de toenmalige graaf van Holland aan Haarlem, toen een klein stadje, stadsrechten gaf. Dat was een belangrijk moment, want stadsrechten gaven de stad extra rechten en mogelijkheden om zich te ontwikkelen. Haarlem was de tweede stad in Holland die stadsrechten kreeg. Dordrecht was er aan vooraf gegaan. Later zijn er nog een flink aantal gevolgd. Haarlem was er natuurlijk al wel wat langer. Lang voordat we stadsrechten kregen was er al sprake van menselijke bewoning, maar als stad bestaat Haarlem 775 jaar en daar zijn we trots op.”
Het is een bijzonder jaar. We hebben last van een virus, dus het wordt anders dan we zouden willen. Wat doen we in de stad dit jaar?
“Toen Haarlem 750 jaar bestond werd het echt geweldig gevierd. Er waren prachtige dingen georganiseerd. Daar hoor je de mensen nu nog wel over. Dus we dachten 775 jaar, daar kunnen we wel een mooi feestje van maken. Het is toch ook weer een bijzonder jaartal. Er zijn veel dingen bedacht en voorbereid en toen kwam corona. We zeiden toen: ‘Heel veel dingen kunnen niet doorgaan, maar we gaan toch proberen om een invulling te vinden die ook in de coronatijd kan, waarbij je grote afstand tot elkaar houdt’. We wilden bijvoorbeeld een groot concert voor een brede groep van de bevolking op de Grote Markt organiseren. Een beetje Andre Rieu-achtig, maar helaas was het niet mogelijk.”
“Bij de tweede coronagolf moesten de maatregelen strenger. Toen moesten we constateren dat veel dingen niet door kunnen gaan. Opnieuw zeiden we: ‘We laten ons niet uit het veld slaan’. We blijven, zij het op bescheiden wijze, online aandacht besteden aan het feit dat we 775 jaar bestaan.”
Toostmoment
“Op 23 november om 19:00 uur ’s avonds hebben we een bijzonder moment waarop we toosten op de stad en we vieren ook de gemeenschap die we in Haarlem met elkaar vormen.” Tijdens het toostmoment hou ik een toespraak en heffen we het glas. Dit kan iedereen zelf doen. Je kan het online volgen en je hoeft daarvoor niet bij elkaar te komen. Er wordt een prachtig lied gepresenteerd waar iedereen naar kan luisteren. Er zitten ook een aantal festiviteiten omheen die online te volgen zijn.”
“Er zijn een aantal activiteiten die wel door kunnen gaan. We hebben de Gezichten van Haarlem, waar we proberen om Haarlemmers in beeld te brengen en te laten zien wat ze doen. Er wordt een film in de bioscoop gepresenteerd waarin oude historische filmbeelden van Haarlem getoond worden. Voor de oudere Haarlemmers is het prachtig om dingen te herkennen. Maar ook voor jongere Haarlemmers is het heel erg leuk om te zien hoe de stad vroeger op film is vastgelegd.”
“Er zijn een aantal plekken waar dingen tentoongesteld zijn. Dat is maar door enkele personen tegelijkertijd te bezoeken. Maar omdat je daar naartoe kunt gedurende langere periode, kunnen mensen daar toch wat van meepakken. Er wordt een biertje gepresenteerd dat speciaal voor deze gelegenheid is gemaakt. Er is ook een borreltas dat je kan kopen. In de stad zelf wordt er heel veel gevlagd om iets van de sfeer van een bijzonder jaar rond 23 november met elkaar te delen.”
Toekomst
“Ten slotte, zijn veel van de activiteiten voorbereid, waarvan we hopen dat we in de loop van het volgende jaar toch nog wat kunnen uitvoeren. Ik denk dan aan begin volgend jaar. Het gaat dan om grotere tentoonstellingen, grotere muziek evenementen die we op verschillende locaties wilden laten horen, zodat de hele stad weet en beleeft dat er iets bijzonders aan de hand is. Maar goed, dat wordt te zijner tijd gecommuniceerd. Als er weer wat mogelijk is en weten hoe we dat gaan doen.”