Na een donkere periode van oorlog kan er opnieuw licht worden gebrand. Er is alleen één probleem: er is olie voor één dag licht, en nieuwe olie halen duurt acht dagen. Toch wordt het licht ontstoken om de donkere periode af te sluiten. “Wonderlijk genoeg brandt het licht acht dagen, totdat de nieuwe brandstof er is. Dit wonder wordt gevierd tijdens Chanoeka”, vertelt de Haarlemse rabbijn Shmuel Spiero.
De boodschap van het feest is het verspreiden van licht, samenhorigheid, elkaar opzoeken en de mooie dingen in het leven delen met anderen. “Daarom vieren wij dit feest op de Grote Markt, om het te delen met de mensen op straat.” Aan deze boodschap wordt gehoor gegeven; het is drukker is dan andere jaren. “Ik had dat niet verwacht omdat de joodse gemeenschap zich over het algemeen onveilig voelt”, zegt Job Rosenhart, trouwe bezoeker van de bijeenkomst.
Veel aanwezigen op de Grote Markt vinden het belangrijk om Chanoeka juist nu te vieren. “Het is verschrikkelijk wat er nu gebeurt, maar wij moeten ook vooruit en proberen het licht te zien aan het einde van de tunnel”, aldus rabbijn Spiero.
Het feest duurt 8 dagen en komt vandaag al ten einde. Waar in andere steden de openbare viering op een plein vaak op de eerste of laatste dag plaatsvindt gebeurde dat in Haarlem en Heemstede op de zesde dag. De reden hierachter is dat het bij ons in de regio vaak op een dinsdag openbaar gevierd wordt.
Tijdens het feest worden traditionele hapjes gegeten bereidt in olie, verwijsend naar het wonder. Afgelopen dinsdag werd op de Grote Markt tijdens de plechtigheid een chanoekia aangestoken, een kandelaar met 9 kaarsen. Tijdens deze gebeurtenis werd er muziek gespeeld en gesproken door onder meer burgemeester Wienen. Tegelijkertijd kwam de regen met bakken tegelijk uit de lucht. “Het is wel bijzonder om te zien dat iedereen braaf blijft staan, ze hadden ook naar huis kunnen gaan”, vertelt muzikant Anna Cox.
In de regen werd ook traditioneel gedanst en burgemeester van Haarlem Jos Wienen deed ook mee. “Het spreekt mij altijd heel erg aan hoe er in de joodse gemeenschap ondanks verdriet lijden en vervolging in de kern altijd vreugde en hoop is en deze ook wordt gedeeld met de mensen om hen heen.”
“Ik vind het heel speciaal om dit feest nu met de joodse gemeenschap hier te vieren omdat er sprake is van haat en bedreigingen tegen hun gemeenschap. Het is goed om te zien dat zij, maar ook alle andere mensen, weten dat dit een plek is waar je veilig bent en wij in vrede met elkaar leven. Ik hoor wel eens over incidenten elders, maar gelukkig zijn deze niet in Haarlem en ik hoop ook dat dat zo blijft.”