Uit nieuw onderzoek van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) en het Amsterdam UMC blijkt dat jonge vrouwen met baarmoederhalskanker vaak niet gevaccineerd zijn tegen het HPV-virus. Slechts 15 procent van de vrouwen onder de dertig die de ziekte ontwikkelden, was gevaccineerd.
Gynaecoloog Jan Molkenboer van het Spaarne Gasthuis is niet verbaasd en herkent dit beeld. “Als er baarmoederhals bij ons voorkomt gaat het over het algemeen om vrouwen die inderdaad niet gevaccineerd zijn én die geen uitstrijkjes hebben laten doen.” Molkenboer benadrukt het belang van het HPV-vaccin. “Het vermindert de kans op het krijgen van baarmoederhalskanker rond de 85 procent.”
Luister hieronder het interview bij Haarlem Vandaag terug met Jan Molkenboer. Tekst loopt door onder het radiofragment.
De GGD noemt verschillende redenen waarom mensen zich niet laten vaccineren. “De belangrijkste redenen voor vrouwen in het verleden waren onder andere dat het vaccin nieuw was, ouders aarzelden, angst voor bijwerkingen, en naaldfobie”, laat een woordvoerder weten. Tegenwoordig zijn de redenen diverser: “Geen moeite doen om een afspraak te maken, onduidelijke informatie over het vaccin, naaldfobie, en het beschouwen van het vaccin als onveilig.”
“Er zijn geen langdurige bijwerkingen vastgesteld die in verband kunnen worden gebracht met het HPV-vaccin.”
GGD Kennemerland
Voor de GGD Kennemerland kwamen de resultaten van het onderzoek ook niet als een verrassing. “In 2009 is de HPV-vaccinatie voor meisjes geïntroduceerd in Nederland, en vanaf 2022 wordt het HPV-vaccin ook aan jongens aangeboden. Er zijn na de introductie meerdere artikelen verschenen met voorbeelden van mensen die na de HPV-vaccinatie klachten kregen, zoals het chronisch vermoeidheidssyndroom. Hierdoor laten niet alle jongeren zich vaccineren.”
De GGD benadrukt dat uit onderzoek blijkt dat de meeste bijwerkingen mild en tijdelijk zijn: “Er zijn geen langdurige bijwerkingen vastgesteld die in verband kunnen worden gebracht met het HPV-vaccin.”
Desinformatie
Volgens gynaecoloog Molkenboer heeft de lage vaccinatiegraad deels met desinformatie te maken. “Onlangs was die YouTube-ster Emma Heesters in het nieuws, omdat ze baarmoederhalskanker heeft. Zij heeft nu wel gezegd dat het belangrijk is om een uitstrijkje te laten maken. We hopen dat ze ook nog een keer gaat zeggen dat het belangrijk is dat je je laat vaccineren”, vertelt hij. “Volgens mij onderschatten we wat de jeugd meekrijgt op sociale media. Naar dit soort influencers wordt meer geluisterd dan naar een RIVM-spotje op televisie.”
Campagne
In 2023 startte GGD Kennemerland een campagne voor volwassenen van 19-27 jaar, met als doel de vaccinatiegraad te verhogen. “We verlagen de drempel om te komen. Zo zijn er extra vaccinatielocaties geopend in Zandvoort en Hoofddorp, en we bieden avondspreekuren aan.”