Van achter de toonbank staart Lippen de Vries naar een grote leegte in zijn winkel De Kale Jonker. “De ziel is al weg”, omschrijft hij het. Op de lege plek stond de koffiebrander waar hij zelf alle koffie mee brandde. “Drie a vier keer in de week, stond ik midden in de nacht op en ging dan aan het werk, tot een uur of 6:00. Daarna ging ik douchen en koffie drinken en om 09:00 uur opende ik de winkel.” Het was een soort bakkersbestaan, zo omschrijft hij het zelf.
Vandaag komt er na ruim 36 jaar een einde aan die periode. “Vanmiddag trek ik voor de laatste keer de deur met een zucht dicht. Een zucht van dat de laatste dag erop zit, want ik kijk hier wel tegen op hoor.” Al sinds het bekend is dat hij gaat stoppen komen er verdrietige mensen in zijn zaak. “Dat gaat mij ook niet in de koude kleren zitten, ik heb inmiddels een doos met tissues op de toonbank staan.”
Op diezelfde toonbank ligt het geprinte artikel waarin staat dat hij gaat stoppen, aan de voorkant hangen kaarten en tekeningen die hij nu al heeft gekregen. “Ik ga veel dierbare klanten missen.”
De speciaalzaak wordt door sommige klanten vergeleken met Van der Pigge. “Maar dat vind ik te ver gaan, ik ben wel heel blij dat ik zo gewaardeerd word.” Dat het zo emotioneel zou worden had De Vries niet verwacht. “Het is niet echt Haarlems, ik heb huilende klanten omhelst, Haarlemmers zijn normaal een klein beetje stug.”
Hoewel zijn voornaam ‘Lippen’ Fries is, is hij wel een geboren Haarlemmer. “De binnenstad is de laatste jaren te veel veranderd, daarom ga ik weg.” De echte muggen die De Vries omschrijft als een typisch volkje, een beetje kneuterig, die zowel dorps als stads tegelijk zijn wonen bijna niet meer in de binnenstad.
“Als alle Amsterdammers hierheen komen, ga ik daarheen”
Lippen de Vries
“De binnenstad wordt te toeristisch en mensen kennen de buren niet meer, we groeien te veel uit elkaar, doordat Amsterdammers hier voor welke prijs dan ook een huis kopen.” Leuk om te weten is dat De Vries zelf naar Amsterdam verhuist. “Als alle Amsterdammers hierheen komen ga ik daarheen”, lacht hij.
“Ik ga daar met mijn vrouw wonen in een rustig gedeelte, maar we hebben ook een klein hutje op de Veluwe. Daar zal ik de meeste tijd door brengen.” Voor mooie culturele voorstellingen gaat hij dan terug naar Amsterdam. “Mijn vrouw is inmiddels met pensioen maar heeft altijd bij het Nationale Opera & Ballet gewerkt. Daar willen wij graag nog voorstellingen van bijwonen.”
Terwijl hij vertelt, weegt de Vries koffiebonen af van een speciaal soort koffie. “Die heb ik vanochtend zelf ook gedronken.” Zijn koffiebonen bestelde hij altijd in landen in Afrika, Zuid-Amerika en in Indonesië. Over de vele koffiesoorten heeft hij verhalen geschreven en die gaf hij ook altijd graag aan zijn klanten mee. Verhalen over bijvoorbeeld de historie van de landen van herkomst, veelal geplaagd door oorlogen en dictators.
‘Waar nu de koffie kopen?’
“Inmiddels zijn er klanten die niets anders meer drinken en straks dus met een probleem komen te zitten. Ik dus ook, want waar ga je dan straks je koffie halen?”
Veel klanten slaan daarom de laatste dagen nog flink wat koffie in bij De Vries. “Sommigen halen wel vijf kilo. Wanneer je het in de koelkast bewaart, kan het nog wat langer mee. Je kan het zelfs in de vriezer stoppen, maar uiteindelijk gaat dat ook op”, redeneert De Vries.
Zelf gaat hij op zoek naar een nieuwe koffiehandelaar in de omgeving van de Veluwe. Die zal een hele goede klant hebben aan De Vries. “Want ik ga niet stoppen met het drinken van mijn acht koppen koffie in de ochtend. Ik kijk daar altijd veel naar uit.”
Winkel
“De overgebleven voorraden gaan naar de voedselbank en organisatie Stem in de Stad. De inboedel zal zo veel mogelijk worden hergebruikt en gaat onder andere naar Mooi Zooi, de voormalige sociale werkplaats in Schalkwijk. Ook de coöperaties heb ik laten weten dat ik ga stoppen. Zij gaan ervoor zorgen dat de koffieboeren nu niet zomaar zonder afnemer komen te zitten.”
“Vroeger belde je naar de lokale arts, dat was vaak de enige die Engels sprak en die figureerde dan ook meteen als tolk”
Lippen de vries
Met sommige coöperaties heeft De Vries al heel lang contact. “Vroeger belde je eerst naar de lokale arts, want dat was vaak de enige die Engels sprak en die figureerde dan ook meteen als tolk. Zo kon je makkelijker afspraken maken om koffie te kopen van kleine coöperaties in afgelegen gebieden”, vertelt De Vries.
Tegenwoordig kan hij alle afspraken via de mail maken, maar dat is ook niet altijd even makkelijk. “Ze hebben daar vaak maar een paar uur stroom per week. Dat is ook iets waar ik rekening mee moet houden.”
Spullen
De lijst met spullen die hij uit de winkel meeneemt is klein. De Haarlemse vlag gaat mee, net als een grote koffiepot en ook de protestposter tegen de Russische president Poetin.
“Wat mij betreft wordt hij geliquideerd. Ik ben een pacifist, maar voor hem maak ik een uitzondering.” De poster komt in Amsterdam te hangen en ook één in zijn huisje op de Veluwe. “Voor de ramen. Pas als die man opgerot is, haal ik ze weg.” In Haarlem zal zijn stille protest verdwijnen, maar de stad niet verlaten. “Ik heb namelijk veel van die posters aan de Haarlemmers weggegeven.”